Jakie ciśnienie w oponach rowerowych?

Ciśnienie powietrza w oponie rowerowej to jeden z bardziej niedocenianych parametrów roweru. Doświadczenie pokazuje, że wielu rowerzystów stosuje za bardzo napompowane opony, lub odwrotnie - jeździ "na flakach".

Zalecane ciśnienie opony

Teoretycznie sprawa jest prosta - każda opona na bocznej ściance posiada oznaczenie o zalecanym ciśnieniu. Jednak po pierwsze jest ono podawane w pewnym zakresie (minimalne-maksymalne) a po drugie nie każdy posiada pompkę z manometrem aby ciśnienie zmierzyć dokładnie. Jak zatem napompować oponę rowerową, aby ciśnienie było prawidłowe?

Bary, PSI i atmosfery - różne jednostki ciśnienia

Na początek nieco teorii.

Na oponach możemy się spotkać z co najmniej dwoma różnymi jednostkami ciśnienia - zazwyczaj barami lub PSI (Pound per Square Inch - funt na cal kwadratowy). W użyciu bywają jeszcze "atmosfery". Dla uproszczenia można przyjąć że bary i atmosfery to to samo:

• 1 Bar = 1,02 atmosfery technicznej (at)
• 1 atmosfera techniczna (at) = 0,98 bara

czyli 1 bar = 1 atmosfera

Z PSI już tak łatwo nie będzie:

• 1 PSI = 0,068 bara
• 1 bar - 14,5 PSI

Najłatwiej zapamiętać to w ten sposób:

1 atmosfera = 1 bar = 14,5 PSI

Czyli jeśli na oponie mamy napisane 2 bary, to jest to równoznaczne z ok 30 PSI.

Nieprawidłowe ciśnienie w oponach

Zanim omówimy szczegółowo zalecane ciśnienia opon w rowerach różnych typów warto powiedzieć co się stanie gdy ten parametr jest nieprawidłowy.

Zbyt niskie ciśnienie w oponie

• łatwa możliwość przebicia dętki (snake)
• możliwość zniszczenia opony przez przetarcie
• duży opór toczenia

Zbyt wysokie ciśnienie w oponie

• słaba trakcja w terenie (mała przyczepność do podłoża)
• słabe tłumienie drobnych nierówności terenu
• szybsze zużycie sprzętu na skutek twardszych uderzeń o przeszkody (krawężniki, korzenie)

Prawidłowe ciśnienie opony

Właściwe ciśnienie w oponie roweru zależy przede wszystkim od rodzaju opony (jej szerokości oraz czy jest bezdętkowa) i od podłoża po którym się poruszamy.

Dosyć prosta sprawa jest z szerokością (grubością) opony - im cieńsza opona, tym większe ciśnienie trzeba stosować. To logiczne - stosowanie cienkich opon powoduje że odległość obręczy od podłoża jest bardzo mała - przy zbyt niskim ciśnieniu łatwo o uszkodzenie zarówno obręczy jak i opony z (ewentualnie) dętką. Po drugie - im rowerzysta cieńsza oponę zakłada tym szybciej chce jechać (niskie opory toczenia). Z tego właśnie powodu największe, wręcz ekstremalne ciśnienia stosuje się w rowerach szosowych oraz torowych.

Grubsze opony stosujemy na gorszą nawierzchnię - szutrową, z nierównościami, czy wręcz kamienistą. Taka opona posiada większa powierzchnię styku z podłożem, co zapewnia większą przyczepność, a co za tym idzie - większe  bezpieczeństwo jazdy. Jednak aby tak się stało nie możemy zbyt mocno napompować opony w rowerze, który jedzie po terenie (MTB). Jeśli tak zrobimy - będzie się ona odbijać od nierówności jak dobrze napompowana piłka odbija się od ziemi. Jazda ani nie będzie przyjemna, ani bezpieczna.

Cała sztuka polega na takim dobraniu ilości powietrza w oponach, aby był zachowany kompromis pomiędzy dobrym tłumieniem nierówności a niedobijaniem obręczy do podłoża oraz pomiędzy dużą przyczepnością opony do podłoża a małym oporem toczenia.

Dzięki idealnemu ciśnieniu w oponach nasz rower będzie miał:

• dobrą amortyzację drobnych nierówności
• mały opór toczenia
• dobrą przyczepność do podłoża

Pamiętajmy:

• węższa opona – wyższe ciśnienie.
• bardziej płasko (asfalt) – wyższe ciśnienie.
• więcej drobnych nierówności - niższe ciśnienie
• grubsza opona - niższe ciśnienie
• szersza obręcz - niższe ciśnienie
• cięższy rowerzysta - wyższe ciśnienie
• opona bezdętkowa - niższe ciśnienie
• opona z dętką - wyższe ciśnienie
• opona z większym TPI - wyższe ciśnienie

Pompowanie opon rowerowych pompką bez manometru

Wszystko pięknie, ale nie każdy posiada pompkę ze wskaźnikiem ciśnienia (manometrem). Skąd w takim przypadku będziemy wiedzieć, że opona jest napompowana prawidłowo?

W takim wypadku staramy się napompować oponę tak aby była twarda – co można sprawdzić palcami: obejmujemy dłońmi oponę i kciukiem staramy się nacisnąć na oponę.  Powinna się ona ugiąć tylko nieznacznie pod palcem. Następnie wsiadamy na rower i na twardym podłożu (asfalt, beton) sprawdzamy jak zachowuje się opona pod naszym ciężarem. Powinna się ona tylko trochę uginać. Jeżeli podczas jazdy czujemy, że obręcz "dobija" do krawężników - trzeba dopompować więcej powietrza. Jeśli z kolei na rowerze jedzie nam się bardzo twardo i czujemy, że na każdej nierówności, czy przeszkodzie koło się odbija niczym piłka - możemy spróbować spuścić nieco powietrza z opon.

W dalszej części artykułu dowiesz się jakie są
zalecane wartości ciśnienia w oponach dla rowerów różnych typów »