Bursztynowy Szlak Rowerowy - odc. wielkopolski

W dawnych wiekach handel bursztynem był popularny w wielu krajach Europy, a karawany kupieckie, wiozące „złoto Bałtyku”, przecinały kontynent wzdłuż i wszerz. Jednym z najpopularniejszych szlaków handlowych była trasa łącząca Bałtyk z Adriatykiem, przecinająca m. in. tereny dzisiejszego województwa wielkopolskiego. Wiodła ona wzdłuż rynny jezior ślesińskich, przez Kalisz, Ostrzeszów i dalej na Śląsk. Dziś możemy powtórzyć tę trasę, jadąc na rowerze Bursztynowym Szlakiem Rowerowym – idealnym dla tzw. „sakwiarzy” – poruszających się rowerami turystycznymi z sakwami.

Trudność

przeważnie szosy o małym natężeniu ruchu; kilka odcinków terenowych

Co warto zobaczyć

KOBYLA GÓRA – 284 m n.p.m., najwyższe wzniesienie Wielkopolski. Metalowy, pomalowany na niebiesko, „Krzyż Wielkopolski” o wysokości 20 m – pomnik przełomu tysiącleci z 1999 r.

PARZYNÓW – drewniany kościół św. Mikołaja z 2 poł. XIX w. Elementy wyposażenia renesansowe.

OSTRZESZÓW – wysoka baszta z fragmentem średniowiecznych murów obronnych, kościół farny NMP Wniebowziętej z XIV w., barokowy klasztor pobernardyński z XVII w., modrzewiowy kościół św. Mikołaja z poł. XVIII w. oraz ratusz z 1840 r. Ciekawe Muzeum Regionalne.

MIKSTAT – czworoboczny rynek z zachowanym owalnicowym układem urbanistycznym. Neobarokowy kościół Św. Trójcy z l. 1914-18 z imponujących rozmiarów tzw. pseudokopułą. Przed kościołem – drewniany krzyż z 2 poł. XIX w., dzieło znanego rzeźbiarza ludowego, Pawła Brylińskiego. Powyżej zabudowań wsi – cmentarz z drewnianym kościółkiem św. Rocha z 1788 r., kryty gontem, z wieżą, zwieńczoną dachem namiotowym. Ciekawostka: corocznie w połowie sierpnia odbywa się tu święcenie zwierząt.

KOTŁÓW – Niewielka miejscowość na zboczu wysokiego wzniesienia w północnej części tzw. Wzgórz Ostrzeszowskich. Romański kościół narodzenia NMP z pocz. XII w., kilkukrotnie przebudowywany. Z Kotłowa roztacza się jedna z najwspanialszych panoram w Wielkopolsce, obejmująca doliny Prosny i Baryczy.

OŁOBOK – Kościół św. Jana Ewangelisty, pierwotnie gotycki, obecnie barokowy. Charakterystycznym elementem architektonicznym jest potężny łuk oporowy – zwany szkarpą. W I poł. XIII w. został tu założony klasztor Cysterek, którego obecna świątynia jest ostatnim zachowanym elementem. Zakon został zlikwidowany przez władze zakonu pruskiego. Niewielkie muzeum sztuki kościelnej oraz cmentarz grzebalny z XVI-wiecznym, drewnianym kościołem parafialnym, krytym gontem.

KALISZ – miasto, uważane za najstarsze w Polsce od chwili odkrycia nazwy „Kalisia” w materiałach pisanych z II w. n.e., autorstwa uczonego Klaudiusza Ptolemeusza. Pierwotnie osada handlowa na Szlaku Bursztynowym; w Polsce Piastów jeden z największych grodów w kraju; prawa miejskie od 1257 r. Do II wojny światowej duże wpływy protestantyzmu i judaizmu. Rozkwit handlowy miasta w XV i XVI w. Wraz z powstaniem Księstwa Warszawskiego – kolejny okres rozwoju, przerwany dopiero totalnym zniszczeniem miasta przez wojska pruskie w 1914 r.

Pozycje obowiązkowe do zwiedzenia: Główny Rynek z ratuszem, sanktuarium św. Józefa, katedra św. Mikołaja, teatr im. Wojciecha Bogusławskiego, baszta „Dorotka” z fragmentem murów obronnych, najstarszy w Polsce park miejski, zespoły klasztorne: franciszkański i jezuicki (ten ostatni z największą w Europie polichromią iluzjonistyczną w Europie) oraz zabytkowy cmentarz, usytuowany za dawną miejską rogatką.

RUSSÓW – dworek-muzeum Marii Dąbrowskiej (1889-1965), miejsce urodzin pisarki, autorki tetralogii „Noce i Dnie”, na kanwie której powstał popularny serial telewizyjny. Obecnie oddział Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej. Ekspozycja nawiązująca do XIX-wiecznego życia polskiej wsi, w tym wiele autentycznych pamiątek po pisarce. W pobliskim parku skansen budownictwa wiejskiego z terenu Kalisza i okolic.

STAWISZYN – najmniejsze obszarowo miasto w Polsce, zajmujące powierzchnię nieco ponad 100 ha. Zachowany owalnicowy układ urbanistyczny. Monumentalny, gotycki kościół św. Bartłomieja Apostoła fundacji Kazimierza Wielkiego. Młodsza od kościoła, wysoka wieża, widoczna jest z odległości wielu kilometrów. Najbardziej charakterystycznym elementem zadbanego rynku (pl. Wolności) jest kamieniczka z wieżą zegarową.

ŻYCHLIN – Parafia Ewangelicko-Reformowana w Żychlinie powstała pod koniec XVI w. jako gmina kościoła ewangelicko-reformowanego. Jest ona jedyną parafią ewangelicko-reformowaną zachowaną od czasów polskiej reformacji do dnia dzisiejszego. Obiekty zespołu kościelnego, m. in.  XIX-wieczny, klasycystyczny kościół oraz drewniana dzwonnica stanowią zwarty kompleks i do dziś użytkowane są zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem.

W parku znajduje się zbudowany ok. 1820 r. klasycystyczny dwór Bronikowskich. We wrześniu 1829 r. na weselu córki właściciela wsi, Melanii Bronikowskiej, gościł tu Fryderyk Chopin.

KONIN – Stary Konin z zachowanym średniowiecznym układem urbanistycznym, koncentrującym się wokół rynku (pl. Wolności). Tędy przebiegał handlowy trakt z Kalisza do Torunia. Na pl. 3 Maja klasycystyczny ratusz z pocz. XIX w. z drewnianą wieżą. Zegar przywieziony z klasztoru w niedalekim Lądzie. Nieopodal – gotycki kościół św. Bartłomieja z końca XIV w. z secesyjnymi polichromiami i witrażami w nawach bocznych wykonanymi przez Eligiusza Niewiadomskiego, późniejszego zabójcę prezydenta Narutowicza. Na placyku przed kościołem – słup z piaskowca z 1151 r. , uznawany za pierwszy w Polsce znak drogowy. Pokazywał on połowę drogi pomiędzy Kaliszem i Kruszwicą, o czy świadczy napis, zdobiący niecodzienny zabytek.

LICHEŃ STARY – Licheńskie Sanktuarium to drugi po Jasnej Górze, pod względem liczby przybywających pątników, ośrodek kultu religijnego w Polsce. Najczęściej odwiedzane miejsca: obraz Matki Bożej Licheńskiej, miejsce objawień w pobliskim lesie Grąblińskim, źródełko, tryskające wodą uważaną przez pielgrzymów za cudowną, Golgota - usypana przez pielgrzymów, 25 metrowej wysokości Droga Krzyżowa, "Maria Bogurodzica" – największy w Polsce, ważący 14,7 t, dzwon oraz organy zapewniające muzyczną oprawę uroczystościom odbywającym się w Licheniu oraz – przede wszystkim - Bazylika - stanowiąca wotum narodu polskiego na trzecie tysiąclecie chrześcijaństwa.

ŚLESIN – Najciekawszą osobliwością Ślesina jest, usytuowany przy drodze na Sompolno, łuk triumfalny. Nazywany przez mieszkańców "Bramą Napoleona" wzniesiony został w 1811 r. na cześć Cesarza Francuzów, który przechodził przez Ślesin 4 lata wcześniej. Okazały obiekt miał go witać ponownie w 1812 r., po (jak zakładano) zwycięskiej kampanii rosyjskiej. Niepomyślne losy sprawiły jednak, że Napoleon nie oglądał go nigdy.

Jezioro Ślesińskie jest częścią Kanału Warta – Gopło o pow. 152 ha i maks. głęb. 25 m. udostępnione do połowów rybackich. Występują tu m. in. leszcz, okoń, sandacz, płoć, jazgarz, ciernik, lin, wzdręga i kleń. Strome skarpy nad brzegiem pokryte są zadrzewieniami,  ubarwiającymi malowniczy krajobraz.

KANAŁ WARTA –GOPŁO – śródlądowa droga wodna, łącząca środkową Wartę z górną Notecią przez ciąg jezior. Długość kanału wynosi 32 km, znajdują się na nim 4 śluzy. Zbudowany w latach 1938-50, obecnie wykorzystywany jest wyłącznie w celach turystycznych (statki spacerowe, szlak kajakowy).