Nadwarciański Szlak Rowerowy - odcinek wschodni

Trasa ta to gratka dla miłośników przyrody. Wystarczy wspomnieć, że szlak ten jest poprowadzony w taki sposób, że przez wiele kilometrów trudno spotkać ludzi oraz ich siedziby. Wiele tu natomiast ptactwa oraz innej zwierzyny, zamieszkującej podmokłe tereny nadwarciańskich rozlewisk. Oprócz tego wiele ciekawostek krajoznawczych: klasztor w Pyzdrach, Stary Konin, pozostałości obozu koncentracyjnego w Chełmnie, uroczy Uniejów i „sieradzkie morze”, czyli największy śródlądowy zbiornik wodny – Jeziorsko.

Trudność

zazwyczaj niewielka, kilka piaszczystych odcinków; dość wyboisty odcinek wałem przeciwpowodziowym ze Śremu do Roguska (ok. 26 km)

Co warto zobaczyć:

ROGALIŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY - utworzony w 1997 r. w celu ochrony naturalnego środowiska doliny Warty. Liczne starorzecza, łęgi z roślinnością terenów podmokłych.

MOSINA – najważniejszy węzeł szlaków rowerowych na południe od Poznania. Ciekawa Galeria Miejska w budynku dawnej synagogi, kościół pw. św. Mikołaja z lat 1852-54, dwór z II poł. XIX w. W czasie Wiosny Ludów (1848 r.) Mosina przez kilka dni pełniła funkcję stolicy niepodległej Polski. Stacja PKP.

REZERWAT KRAJKOWO – utworzony w 1959 r. dla ochrony krajobrazu łęgów nadwarciańskich, na który składają się: starorzecza, liczne dęby o rozmiarach pomnikowych, miejsca gniazdowania wielu gatunków ptaków (np. czapli siwych).

ŚREM – ratusz z 1 poł. XIX w. Na północ od rynku – późnogotycki kościół pw. NMP Wniebowziętej z XIV/XVI w. W dzielnicy Ostrówek – w obrębie pofranciszkańskiego, barokowego zespołu klasztornego z XVII/XVIII w. – kościół pw. Narodzenia NMP. W mieście liczne pamiątki, związane z bogatymi tradycjami powstańczymi oraz dwiema wybitnymi osobistościami: ks. Piotrem Wawrzyniakiem – patronem spółdzielczości oraz urodzonym w Śremie prof. Heliodorem Święcickim – pierwszym rektorem Uniwersytetu Poznańskiego. W Śremie znajduje się największa w Polsce odlewnia żeliwa.

NOWE MIASTO NAD WARTĄ – gotycki kościół pw. Świętej Trójcy z 2 poł. XV w., Dalej na zachód – tzw. Zielony Rynek, w jego północnej części – dom kultury, w latach 70. XX w. przebudowany z kościoła ewangelickiego z 2 poł. XIX w.

ŻERKOWSKO – CZESZEWSKI PARK KRAJOBRAZOWY - utworzony w 1994 r., chroni obszar w okolicy ujścia Lutyni do Warty wraz z fragmentami wypiętrzeń, głównie Wału Żerkowskiego (najwyższa kulminacja – 164 m n.p.m.). Urozmaicona rzeźba terenu, rozległe widoki na tereny zalewowe Warty, pokryte lasami łęgowymi i grądowymi.

DĘBNO – gotycki kościół pw. Wniebowzięcia NMP z poł. XV w. z cennym wyposażeniem.

CZESZEWO – drewniany kościół pw. św. Mikołaja z końca XVIII w., kryty gontem, z cennym wyposażeniem wnętrza. Szachulcowy budynek dawnej karczmy z końca XVIII w.

PYZDRY – późnogotycki kościół farny Narodzenia NMP z 2 poł. XV w. Pofranciszkański zespół klasztorny z XIV w., wielokrotnie przebudowywany. Na północ od klasztoru – pozostałości zamku z XIV w.

NADWARCIAŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY – powstał w 1995 r. na bazie powstałego dekadę wcześniej Pyzdrskiego Obszaru Krajobrazu Chronionego. Na jego terenie gniazduje ok. 150 gatunków ptaków, co stanowi 65% wszystkich gatunków lęgowych w Polsce.

ZAGÓRÓW – późnobarokowy kościół pw. śś. Piotra i Pawła z XVIII w. z gotyckimi fragmentami murów.

KONIN – Stary Konin z zachowanym średniowiecznym układem urbanistycznym, koncentrującym się wokół rynku (pl. Wolności). Tędy przebiegał handlowy trakt z Kalisza do Torunia. Na pl. 3 Maja klasycystyczny ratusz z pocz. XIX w. z drewnianą wieżą. Zegar przywieziony z klasztoru w niedalekim Lądzie. Nieopodal – gotycki kościół pw. św. Bartłomieja z końca XIV w. z secesyjnymi polichromiami i witrażami w nawach bocznych wykonanymi przez Eligiusza Niewiadomskiego, późniejszego zabójcę prezydenta Gabriela Narutowicza. Na placyku przed kościołem – słup z piaskowca z 1151 r. , uznawany za najstarszy w Polsce znak drogowy. Pokazywał on połowę drogi pomiędzy Kaliszem i Kruszwicą, o czy świadczy napis, zdobiący niecodzienny zabytek.

KOŁO – zachowany w większości układ urbanistyczny średniowiecznego miasta, założonego w 2 poł. XIV w. przez Kazimierza Wielkiego. Na Starym Rynku – ratusz, pierwotnie gotycki z końca XIV w., przebudowany w 1 poł. XIX w. w stylu klasycystycznym. Na południe od rynku – gotycki kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z XIV/XV w. Ciekawostka – kamienna płyta nagrobna Jana z Garbowa z poł. XV w – syna słynnego Zawiszy Czarnego. W sąsiedztwie – zespół klasztorny bernardynów z 2 poł. XV w., przebudowany w XVIII wieku.
Na lewym brzegu Warty, 2,5 km od centrum Koła – ruiny gotyckiego zamku Kazimierza Wielkiego z 2 poł. XIV w.

CHEŁMNO NAD NEREM – neogotycki kościół pw. Nawiedzenia NMP z 2 poł. XIX w., malowniczo położony na wysokiej skarpie, górującej nad rozległą doliną Neru.
W okresie okupacji hitlerowskiej – jeden z pięciu – obok Auschwitz-Birkenau, Bełżca, Sobiboru i Treblinki – ośrodków zagłady na ziemiach polskich.

UNIEJÓW – w północnej części Rynku – gotycki kościół pw. św. Floriana z poł. XIV w., rozbudowany w poł. XV w. i poł. XVI w. Na lewym brzegu Warty zamek – dawna rezydencja arcybiskupów gnieźnieńskich z poł. XIV w.

JEZIORO JEZIORSKO – zbiornik retencyjny, powstały w latach 1975 – 86 w środkowym biegu Warty, 22 km na południowy wschód od Turku. Największy zbiornik zaporowy w Polsce.