Pętla wokół Przeworska

PRZEWORSK - „PASTEWNIK” SKANSEN-CAMPING-ZAJAZD usytuowany przy trasie E-4, kompleks zabytkowej, drewnianej architektury przeniesiony z różnych ulic Przeworska, wsi Gać oraz Krzeczowic. Powstanie takiego unikatowego miejsca w mieście uratowało wiele  przykładów architektury drewnianej, które do dziś można oglądać w „żywym skansenie” Pastewniku.

STUDZIAN (gm. Przeworsk) - wieś po raz pierwszy wymieniona w 1394 r. w przywileju Jana z Tarnowa, który wyznacza daninę kościelną na rzecz klasztoru, zakonu Stróżów Grobu Chrystusowego w Przeworsku. We wsi był folwark zw. Dolnym, wchodził on w skład ordynacji Lubomirskich. Drugi folwark zw. Górny jest pozostałością po dawnym sołtystwie.

• kapliczka obok kościoła, murowana 1909
• kapliczka obok zagrody nr 16, murowana, ok. 1920
• kapliczka obok zagrody nr 35, murowana, pocz. XX w.
• kapliczka obok zagrody nr 284, murowana, l. 20. XX w
• zespół dworski:
• dwór, drewniano-murowany, k. XVIII w., remontowany XIX w. i pocz. XX w.
• spichlerz, murowany, k. XIX w.
• czworak, murowany, 2 poł. XIX w.
• park. XIX w.

NOWOSIELCE (gm. Przeworsk)- wieś położona na zachód od Przeworska. Osada znana wcześniej jako Nowy Siedlec, o której pierwsze wzmianki pochodzą z 1372 r. W 1384 roku istniała już tu samodzielna parafia założona przez Katarzynę, wdowę po Frankonie. Podczas najazdu Tatarów w 1624 roku miejscowi chłopi pod wodzą wójta Michała Pyrza, w oparciu o tutejszy warowny kościół, stawili czoła Tatarom ratując wieś przed zniszczeniem. Dla upamiętnienia tych historycznych wydarzeń opodal kościoła usypano kopiec. Wart uwagi jest wznoszący się pośrodku wsi, drewniany kościół z 1595 r. Jest to budowla w typie gotyckim, o konstrukcji zrębowej, szalowana gontami, z charakterystycznymi sobotami i wysoką wieżą-dzwonnicą. W obrębie kościoła zachowały się resztki ziemnych fortyfikacji bastionowych z XVI-XVII wieku. Wewnątrz kościoła uwagę zajmuje ciekawe wyposażenie: renesansowe stalle, ambona i kamienna kropielnica. Od strony cmentarza stoi kaplica św. Jana Nepomucena z XVIII wieku. W Nowosielcach odkryto również ślady późnołużyckiego cmentarza ciałopalnego (700-900 r. n.e.). Ciekawostką jest również Święte Jezioro, gdzie wg legendy stała pogańska świątynia.

• zespół kościoła par. p.w. św. Marii Magdaleny: kościół, drewniany, 1595, podniesiony i podwyższony XIX w., remontowany 1920, 1945 i 1955, pozostałości fortyfikacji, ziemne, XVI-XVII w.
• ogrodzenie z bramą, drewniano-murowane, 1920
• obiekty cmentarza grzebalnego: kaplica, murowana, 2 poł. XIX w., kaplica grobowa rodziny Dąbrowskich, murowana, ok. 1900, kaplica grobowa księży, murowana, ok. 1900
• kapliczka św. Jana Nepomucena,  murowana, XVIII w.

BIAŁOBOKI (gm. Gać) - wieś położona na południowy-zachód od Przeworska wśród lessowych wzgórz. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1425 r. Na terenie osady w tzw. „Borku” znaleziono cmentarzysko ciałopalne z czasów kultury łużyckiej. Niegdyś Białoboki stanowiły własność Korniaktów, którzy mieli tu swoją siedzibę. Pagórek w środku wsi kryje szczątki obronnego zamku Korniaktów, resztki piwnic i murów rezydencji. Wybudowany w 1601 r. przez Konstantego Korniakta, szlachcica wywodzącego się z bogatej rodziny kupców greckich Kornathów, zamek popadł w ruinę już w XVII. Ostateczny kres założeniu położyła II wojna światowa, kiedy budowlę wysadzono w powietrze. Z Białobok wywodzi się Jan Białobocki (1600-1661) - poeta i historyk, sekretarz Władysława IV i Jana Kazimierza. Przy drodze do Przeworska mieści się kopiec tatarski, prawdopodobnie mogiła słynnego wodza Kantymira poległego po bitwie pod Nowosielcami w 1624 roku.

• pozostałość zespołu zamkowego Korniaktów: ruina zamku, murowany, XVI w., zniszczony ok. 1610, wysadzony 1939-1945, fortyfikacja bastionowa z fosą, ziemna, XVI w.
• szkoła murowana, pocz. XX w.
• sklep ob. dom mieszkalny nr 4, drewniany, l. 30. XX w.
• stajnia dworska, ob. magazyn, murowana, ok. 1885-1900

OSTRÓW (gm. Gać) - pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1375 roku. Parafię erygował w 1601 r. biskup Wawrzyniec Gorlicki, a uposażył Konstanty Korniakta. Pierwotny kościół nie dotrwał do naszych czasów (został rozebrany w 1940 r.). W jego miejsce, w 1937 r. rozpoczęto budowę nowego kościoła św. Fabiana, do którego przeniesiono wyposażenie barokowego ołtarza i chrzcielnicę z XVII w. Oraz zabytkowy dzwon z roku 1645. Warta uwagi jest również neogotycka, XIX-wieczna kaplica grobowa w starszej części cmentarza parafialnego.

• kaplica cmentarna, murowana, 2 poł. XIX w.
• kapliczka obok domu nr 17, murowana, XIX/XX w.
• kapliczka, drewniana, k. XIX w.
• szkoła, murowana, pocz. XX w.

MIKULICE (gm. Gać) - wieś położona w urodzajnej dolinie Markówki, na południowy-zachód od Przeworska. Nazwa miejscowości pochodzi prawdopodobnie od zruszczonego imienia chrześcijańskiego „Mikuły”, a pierwsza wzmianka o niej pojawiła się w 1447 roku. W Mikulicach warto zobaczyć XIX-wieczny park krajobrazowy. W cieniu parkowych drzew dogorywają ruiny murowanego dworu rodu Turnau, wybudowanego w 2. połowie XIX stulecia.

• zespół dworski Turnau'ów: dwór, murowany, 2 poł. XIX w., park krajobrazowy, XIX w.

KRZECZOWICE (m. i gm. Kańczuga) - wieś położona na wschód od Kańczugi na terenie równinnym. Najstarsza informacja o wsi pochodzi z 1397 roku i dotyczy parafii prawosławnej. W połowie XVII wieku Krzeczowice były własnością Stanisława Szumowskiego herbu Lubicz, wojskiego przemyskiego. Następnie należały do jego syna Jana, a pod koniec XVII wieku do Michała Szumowskiego. W XIX wieku Krzeczowice należały do rodziny Fedorowiczów, która to pod koniec XIX wieku przekazała swą posiadłość Polskiej Akademii Umiejętności. W Krzeczowicach na uwagę zasługuje kościół rzymsko - katolicki, który w XVIII w. został adoptowany na cerkiew. W 1995 r. cerkiew oddano do użytku parafii rzymsko - katolickiej p.w. św. Andrzeja Boboli, obecnie nieużytkowany, pełni rolę kaplicy pogrzebowej. Wewnątrz cerkwi znajdują się ołtarze XVIII - wieczne (główny
i boczny) oraz ławy drewniane z pocz. XX w.

• Zespół cerkwi gr.-kat. p.w. św. Mikołaja, ob. kościół rzym.-kat. p.w. św. Andrzeja Boboli: cerkiew, drewniana, ok 1770, remontowana 1817, 1910, 1985
  plebania, ob. dom, murowany, 1 ćw. XX w.,
• budynek pomocniczy, murowany, 1914
• kapliczka przy drodze Kańczuga-Krzeczowice, murowana, 1894
• kapliczka  obok domu nr 82, murowana, XIX w.
• kapliczka, obok domu nr 95, murowana, 4 ćw. XIX w.
• kapliczka, obok domu nr 194, murowana, 4 ćw. XIX w.
• dworzec kolei wąskotorowej na trasie Przeworsk-Dynów, murowany 1888
• pozostałości zespołu dworskiego (dwór przeniesiony do Przeworska na teren skansenu „Pastewnik” l. 80. XX w.): oficyna, murowana, XIX w., obora, murowana, XIX w., spichlerz, murowany, 2 poł. XIX w.
• park krajobrazowy, XIX w.

URZEJOWICE (gm. Przeworsk) wieś położona na południe od Przeworska, ulokowana w dolinie rzeki Mleczki. Najstarsza wzmianka pochodzi z 1411 roku z dokumentów fundacyjnych kościoła. Pierwotna nazwa wsi brzmiała Orzewice lub Urzewice. Z badań archeologicznych wiadomo, że już we wczesnym średniowieczu, w X-XI wieku istniała tu osada. Pośrodku wsi stoi kościół zbudowany w latach 1905-1910 oraz dawny Zespół Pałacowo-Parkowy rodziny Turnau, na który składa się pałac pochodzący z 1887 r., spichlerz, oficyna, czworak i park krajobrazowy. Dekoracja pałacu dowodzi zamożności i wyrafinowanego gustu właścicieli. Zabytkowy obiekt od czasu do czasu remontowany służył jako placówka oświatowa prawie pół wieku. Obecnie jest własnością prywatną.

zespół kościoła par. p.w. św. Mikołaja: kościół, murowany, 1905-1910, „proj. Henryk Hochberg”, brama w ogrodzeniu, murowano-żeliwna, 1905-1910, organistówka, murowana, pocz. XX w.

• kapliczka obok zagrody nr 410, murowana, k. XIX w.
• Dom Ludowy, ob. sklep, murowany, l. 20. XX w.
• dworzec kolei wąskotorowej na trasie Przeworsk-Dynów,
• ob. dom mieszkalny, murowany, 1997, przebudowany 1996
• zespół pałacowy Turnau'ów: pałac, następnie szkoła, ob. własność prywatna, murowany, 1887, remontowany 2006
• oficyna, ob. poczta, murowana, k. XIX w.
• spichlerz, murowany, k. XIX w.
• czworak, ob. dom mieszkalny, drewniany, k. XIX w.
• park krajobrazowy, 2 poł XIX w.
• most kolejowy nad Mleczką, murowano-stalowy, 1887

PRZEWORSK - RATUSZ to interesujący architektonicznie budynek stojący we wschodniej części rynku. Pierwsza wzmianka mówi o nim już w 1473 r., czyli pochodzi on z I połowy XV w. Fundatorem budynku był zapewne Jan z Tarnowa - właściciel miasta, a wznosił go budowniczy zamkowy Wacław Klepacz. Jest to niedużych rozmiarów budowla, lecz jej masywna, piętrowa, klasycystyczna konstrukcja z wysoką wieżą stanowi ozdobę miejskiego Rynku. Początkowo Ratusz miał nieco inną formę, a obecny wygląd zawdzięcza gruntowej przebudowie, podczas której na starym XVII-wiecznym zrębie powstała nowa budowla.

Trasa została wytyczona w ramach unijnego projektu "Rowerem przez Karpaty", realizowanego w ramach programu INTERREG III A i współfinansowany przez Unię Europejską.