Zmiany w Kodeksie Drogowym dla rowerzystów wprowadzone w 2011 roku

Poniżej prezentujemy wszystkie istotne dla rowerzystów zmiany wprowadzone w nowelizacji Prawa o Ruchu Drogowym ustawą  "o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami" (Dziennik Ustaw 92, pozycja 530 z 2011 r.)

Nowe definicje rowerowe

Jednoznacznie zostały zdefiniowane pojęcia takie jak "rower", "droga rowerowa", oraz dodane nowe:

"pas ruchu dla rowerów" - czyli oznakowana część jezdni przeznaczonej dla rowerzystów,

"śluza rowerowa" - czyli oznakowane miejsce na jezdni przed skrzyżowaniem (przed samochodami) służące rowerzystom do bezpiecznego oczekiwania na możliwość skrętu w lewo lub kontynuacji jazdy.

"wózek rowerowy" - pojazd rowerowy szerszy niz 0,9 m przeznaczony do przewozu osób lub rzeczy

Definicja "roweru" została znacznie rozbudowana, w związku z pojawieniem się pojazdów jednośladowych ze wspomaganiem elektrycznym.

Art. 2.

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

5) droga dla rowerów - drogę lub jej część przeznaczoną do ruchu rowerów, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi; droga dla rowerów jest oddzielona od innych dróg lub jezdni tej samej drogi konstrukcyjnie lub za pomocą urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego;

5a) pas ruchu dla rowerów - część jezdni przeznaczoną do ruchu rowerów w jednym kierunku, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi;

5b) śluza dla rowerów - część jezdni na wlocie skrzyżowania na całej szerokości jezdni lub wybranego pasa ruchu przeznaczona do zatrzymania rowerów w celu zmiany kierunku jazdy lub ustąpienia pierwszeństwa, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi;

12) przejazd dla rowerzystów - powierzchnię jezdni lub torowiska przeznaczoną do przejeżdżania przez rowerzystów, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi;

47) rower - pojazd o szerokości nieprzekraczającej 0,9 m poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem; rower może być wyposażony w uruchamiany naciskiem na pedały pomocniczy napęd elektryczny zasilany prądem o napięciu nie wyższym niż 48 V o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h;

47a) wózek rowerowy - pojazd o szerokości powyżej 0,9 m przeznaczony do przewozu osób lub rzeczy poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem; wózek rowerowy może być wyposażony w uruchamiany naciskiem na pedały pomocniczy napęd elektryczny zasilany prądem o napięciu nie wyższym niż 48 V o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h;

Pierwszeństwo dla rowerzysty na skrzyżowaniu głównej drogi z podporządkowaną

Najważniejsza wprowadzone zmiana - będąca w istocie powrotem do stanu sprzed zmian wprowadzonych w Ustawie w 2001 roku.

W ustawie znalazł się jednoznaczny zapis, że rower jadący na wprost po jezdni, pasie rowerowym lub drodze rowerowej ma pierwszeństwo przed pojazdem zmieniającym kierunek jazdy (skręcającym).

Art. 27.

1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerowi znajdującemu się na przejeździe.

1a. Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerzyście jadącemu na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla rowerów lub innej części drogi, którą zamierza opuścić.

2. (uchylony).

Stare brzmienie artykułu 27 (do maja 2011 roku):

Art. 27

1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerowi znajdującemu się na przejeździe.
2. (uchylony).

Środkiem na rondzie

Jadąc po rondzie w myśl nowych przepisów dopuszcza się poruszanie środkiem pasa ruchu. Przepis ten ma na celu poprawę bezpieczeństwa - teraz musimy się zawsze trzymać prawej strony jezdni co może być niebezpieczne na zjazdach z ronda, kiedy samochód jadący obok nas będzie chciał je opuścić.

Art. 16.

7. Na skrzyżowaniu i bezpośrednio przed nim kierujący rowerem, motorowerem lub motocyklem może poruszać się środkiem pasa ruchu, jeśli pas ten umożliwia opuszczenie skrzyżowania w więcej niż jednym kierunku, z zastrzeżeniem art. 33 ust. 1.

Zmiana definicji włączania się do ruchu

Skreślony został zapis mówiący o tym że wjeżdżanie na jezdnię ze drogi rowerowej jest traktowane jako włączenie się do ruchu. Różnica, wbrew pozorom, jest istotna - pojazd włączający sie do ruchu musi zawsze ustąpić pierwszeństwa innym, które znajdują się na jezdni.

Art. 17

1. Włączanie się do ruchu następuje przy rozpoczynaniu jazdy po postoju lub zatrzymaniu się nie wynikającym z warunków lub przepisów ruchu drogowego oraz przy wjeżdżaniu:

3a) na jezdnię lub pobocze z drogi dla rowerów, z wyjątkiem wjazdu na przejazd dla rowerzystów lub pas ruchu dla rowerów;

Do maja 2011 roku zapis brzmiał:

3a) na jezdnię lub pobocze z drogi dla rowerów, z wyjątkiem wjazdu na przejazd dla rowerzystów;

Wyprzedzanie rowerem z prawej

Nareszcie będzie legalne wyprzedzanie innych uczestników z prawej strony - jest to przydatne przede wszystkim w mieście podczas jazdy w korku, kiedy samochody jadą bardzo wolno.

Art. 24

6.  Kierującemu pojazdem wyprzedzanym zabrania się w czasie wyprzedzania i bezpośrednio po nim zwiększania prędkości. Kierujący pojazdem wolnobieżnym, ciągnikiem rolniczym lub pojazdem bez silnika jest obowiązany zjechać jak najbardziej na prawo w celu ułatwienia wyprzedzania. Przepisu nie stosuje się w przypadku, o którym mowa w ust. 12.

12.  Kierujący rowerem może wyprzedzać inne niż rower powoli jadące pojazdy z ich prawej strony

Zlikwidowanie obowiązku zatrzymywania się podczas wyprzedzania

Stare przepisy narzucały rowerzystom (i innym wolniejszym pojazdom) konieczność zjeżdżania najbardziej na prawo oraz w razie potrzeby zatrzymania się podczas wyprzedzania ich przez inny pojazd. W nowych przepisach wykreślono obowiązek zatrzymywania się podczas wyprzedzania.

Nowe brzmienie artykułu:

Art 25

6. Kierującemu pojazdem wyprzedzanym zabrania się w czasie wyprzedzania i bezpośrednio po nim zwiększania prędkości. Kierujący pojazdem wolnobieżnym, ciągnikiem rolniczym lub pojazdem bez silnika jest obowiązany zjechać jak najbardziej na prawo w celu ułatwienia wyprzedzania. Przepisu nie stosuje się w przypadku, o którym mowa w ust. 12.

Stare brzmienie:

6. Kierującemu pojazdem wyprzedzanym zabrania się w czasie wyprzedzania i bezpośrednio po nim zwiększania prędkości. Kierujący pojazdem wolnobieżnym, ciągnikiem rolniczym lub pojazdem bez silnika jest obowiązany zjechać jak najbardziej na prawo i - w razie potrzeby - zatrzymać się w celu ułatwienia wyprzedzania.

Korzystanie ze śluzy rowerowej

Art. 33.

1a. Kierujący rowerem może zatrzymać się w śluzie rowerowej obok innych rowerzystów. Jest obowiązany opuścić ją, kiedy zaistnieje możliwość kontynuowania jazdy w zamierzonym kierunku i zająć miejsce na jezdni zgodnie z odpowiednio art. 33 ust. 1 lub art. 16 ust. 4 i 5.

Jazda rowerem obok siebie

Obecnie jest legalna rowerzystów parami, gdy nie przeszkadza to innym użytkownikom drogi.

Art. 33.

3a. Dopuszcza się wyjątkowo jazdę po jezdni kierującego rowerem obok innego roweru lub motoroweru, jeżeli nie utrudnia to poruszania się innym uczestnikom ruchu albo w inny sposób nie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego.

Legalna jazda po chodniku w złą pogodę

Rowerzyści będą mogli korzystać z chodnika w trudnych warunkach atmosferycznych (pod warunkiem ustępowania pierwszeństwa pieszym). Czyli nie będziemy zmuszeni jechać jezdnią, jeśli nie będzie ścieżki rowerowej, a pogoda (deszcz, śnieg, gołoledź, silny wiatr) będzie znacznie utrudniać jazdę.

Art. 33

5. Korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego rowerem jest dozwolone wyjątkowo, gdy:

3) warunki pogodowe zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni (śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła), z zastrzeżeniem ust. 6. 

6. Kierujący rowerem, korzystając z chodnika lub drogi dla pieszych, jest obowiązany jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym.

Opony z kolcami

Rowerzyści mogą używać dotychczas zabronione opony z kolcami w czasie zimy. Opony tego typu oferuje kilku producentów (np Schwalbe Snow Stud, Nokian Extreme 294 czy Continental NORDIC SPIKE).

Art. 60

2. Zabrania się kierującemu:

5) używania opon z umieszczonymi w nich na trwałe elementami przeciwślizgowymi.

4. Zakazu, o którym mowa w ust. 2 pkt 5, nie stosuje się do:

2) rowerów.

Przyczepki rowerowe dopuszczone do ruchu

Przewożenie dzieci w przyczepkach rowerowych jest obecnie dozwolone. Do maja 2011 roku było to nielegalne.

Art. 63

3. Zabrania się przewozu osób w przyczepie, z tym że dopuszcza się przewóz:

4) dzieci w przyczepie przystosowanej konstrukcyjnie do przewozu osób, ciągniętej przez rower lub wózek rowerowy.

Usunięcie niepotrzebnego ustępu 1a artykułu 33

Usunięto ustęp 1a w artykule 33, gdyż był on powtórzeniem zapisu art. 16 punkt 5. Obecnie ustęp 1a art. 33 mówi o śluzie rowerowej.

Nowe brzmienie

Art. 33.

1a. Kierujący rowerem może zatrzymać się w śluzie rowerowej obok innych rowerzystów. Jest obowiązany opuścić ją, kiedy zaistnieje możliwość kontynuowania jazdy w zamierzonym kierunku i zająć miejsce na jezdni zgodnie z odpowiednio art. 33 ust. 1 lub art. 16 ust. 4 i 5.

Stare brzmienie

Art. 33

1a. W razie braku drogi dla rowerów lub drogi dla rowerów i pieszych kierujący rowerem jednośladowym jest obowiązany korzystać z pobocza, z zastrzeżeniem art. 16 ust. 5, a jeżeli nie jest to możliwe - z jezdni.