Rama rowerowa
Materiały
Najważniejszym i jednocześnie najdroższym elementem roweru jest rama. To właśnie rama decyduje o rowerze i jego charakterze: czy jest rasowym góralem, maszyną do zjazdu, rowerem crossowym, czy też trekkingowym. Oprócz geometrii ramy musimy jeszcze wybrać materiał z jakiego będzie wykonana.
| Materiał | Opis | Zalety | Wady |
|---|---|---|---|
| Stal | Najstarszy materiał do wyrobu ram rowerowych. Obecnie stosuje się wyłącznie stopy. Najtańsze rowery mają ramę zrobioną ze stali "Hi-Ten High Tensile Steel) - jest to zwykła stal konstrukcyjna o podwyższonej zawartości węgla. Inna sprawa jest ze stalą chromowo - molibdenową (Cro-Mo) - dobre firmy robią bardzo lekkie i wytrzymałe ramy z tego stopu, który został wynaleziony przez Reynoldsa w 1935 roku. Rury dla obniżenia wagi są cieniowane: w miejscach łączenia są grubsze, a w środku długości są cieńsze. Najbardziej renomowani producenci rur (niekoniecznie całych ram) to: Reynolds, Tange, Columbus, Oria, Vitus, Mannesmann, true Temper. |
|
|
| Aluminium | Obecnie najpopularniejszy materiał. Samo aluminium jest lżejsze od stali, ale mniej wytrzymałe, dlatego średnice rur maja większy przekrój. Najpopularniejszy stop to Alu 7005 T6 (numer oznacza proporcje zawartości składników). Droższe ramy są zrobione z bardziej wytrzymałego Alu 6061 T6. Cechą charakterystyczną ram aluminiowych jest ich duża sztywność - jest to zarazem wada i zaleta. Wadą będzie gdy rower na takiej ramie nie ma widelca amortyzowanego - każdą nierówność będziemy dobrze czuli. |
|
|
|
Włókno węglowe |
Bardzo przyszłościowy materiał. Dzięki odpowiedniej obróbce materiału można nadać mu pożądane właściwości - z jednej strony dobrze tłumiące drgania, a z drugiej odpowiednią sztywność. Największą zaletą karbonu jest możliwość dowolnego formowania kształtu ramy. |
|
|
| Magnez | Cudowny materiał, o bardzo niskim ciężarze własnym - jest o jedną trzecia lżejszy od aluminium i o dwie trzecie od tytanu. Ponieważ jego wytrzymałość jest nieco niższa, stosuje się grubsze ścianki rur. Stosowany jest do najlepszych i najdroższych ram. |
|
|
| Tytan | Jest to bardzo dobry materiał, znacznie przewyższający pod względem wytrzymałości pozostałe. Dawniej - zanim upowszechniło się aluminium miał t być materiał przyszłości. Obecnie rzadziej stosowany - jego obróbka jest bardzo trudna i kosztowna. Bardzo odporny na korozję |
|
|
Oznaczenia ram aluminiowych
Ramy aluminiowe mają oznaczenie stopu, np: 7005, 6061, .... Co te liczby oznaczają:
Oznaczenie kodowe ram alu
| Oznaczenie serii | Skład | Opis |
|---|---|---|
| Alu 1xxx | 99% aluminium | czyste aluminium |
| Alu 2xxx | dodatek miedzi | zwiększona wytrzymałość |
| Alu 3xxx | dodatek manganu | zwiększona wytrzymałość |
| Alu 4xxx | dodatek krzemu | obniżony punkt topnienia |
| Alu 5xxx | dodatek magnezu | zwiększona wytrzymałość |
| Alu 6xxx | dodatek magnezu i krzemu (0,5-1,0 %) oraz miedzi i chromu | zwiększona wytrzymałość |
| Alu 7xxx | dodatek cynku (4-7%), magnezu (2-4%), miedzi (0,5-1,7%) | znacznie zwiększona wytrzymałość |
Kody obróbki cieplnej
| Kod | Opis |
|---|---|
| F | nie podlega obróbce |
| O | stop wypalany |
| H | stop poddany hartowaniu napięciowemu |
| T | obróbka cieplna utrwalająca strukturę krystaliczną |
| W | obróbka cieplna niszcząca strukturę krystaliczną |
Podkody obróbki cieplnej T
| Kod | Opis |
|---|---|
| T1 | obróbka cieplna |
| T2 | częściowo obróbka cieplna, następnie obrabiany mechanicznie na zimno |
| T3 | tylko obróbka cieplna |
| T4 | brak obróbki mechanicznej po cieplnej |
| T5 | częściowa obróbka cieplna, następnie szybkie studzenie i sztuczne "postarzanie" |
| T6 | obróbka cieplna, sztuczne "postarzanie", brak obróbki mechanicznej |
| T7 | obróbka termiczna, po czym następuje proces stabilizacji |
| T8 | obróbka cieplna, mechaniczna i "postarzanie" |
| T9 | obróbka cieplna, "postarzenie" i obróbka mechaniczna |
| T10 | częściowa obróbka cieplna, mechaniczna i "postarzanie" |
Do produkcji ram rowerowych używa się głównie stopów: 7005 T6, 6061 T6, czasami z serii 5000, 7003.
Malowanie ramy
Ramę i inne części rowerowe najlepiej pomalować "proszkowo" z wypiekaniem w piecu - jest to tanie (ok. 50 zl za ramę), i daje idealnie gładką i trwałą powłokę. Przed pomalowaniem warto wypiaskować ramę - farba będzie się lepiej trzymała. Wada malowania proszkowego - nie łączy się kolorów.
Jak samemu pomalować ramę ?
- rozmontować cały osprzęt
- oczyścić ramę ze starej farby za pomocą preparatu do usuwania starych powłok lakierowych (do nabycia w sklepie chemicznym) oraz szczotki drucianej
- przemyć dokładnie ramę benzyną ekstrakcyjną
- zabezpieczyć gwinty (suport) oraz wszystkie otwory (suport, sztyca, stery, piwoty hamulców)- np zwiniętą gazetą
- nałożyć na ramę farbę podkładową (można kupić w postaci spraya w sklpepie z akcesoriami do samochodu)
- zostawić do wyschnięcia wg instrukcji na farbie
- przetrzeć papierem ściernym o nr. 360
- ponownie przemyć benzyną
- lakierowanie właściwe (spray )
- zostawić do wyschnięcia wg instrukcji na farbie (co najmniej 1-2 dni)
- usunąć zabezpieczenia i zamontować cały osprzęt.
Odnawianie ramy
Po wielu latach użytkowania roweru na ramie pojawiają się ubytki, a sam lakier matowieje. Odrapania i odpryski można uzupełnić lakierem kupionym w sklepie samochodowym. Całą ramę można przepolerować specjalną pastą do polerowania lakierów samochodowych - np AutoMax. Efekty bywają zadziwiające.
Rower aluminiowy na bagażniku samochodowym
Wiele ram rowerowych jest cieniowanych - oznacza to że rury poza łączeniami mają cieńszą grubość (w środku długości). Pozwala to na zmniejszenie ich wagi bez pogarszania właściwości wytrzymałościowych.
Gdy rower o takiej ramie wozimy na bagażniku dachowym, musimy z czuciem dokręcić "łapkę" trzymająca rower za dolna rurę. Bardzo mocne skręcenie może się skończyć zniszczeniem ramy przez jej wgniecenie.
Rozmiar ramy rowerowej
Problem doboru odpowiedniego rozmiaru ramy do wzrostu został omówiony w dziale Porady: Jaki rozmiar ramy do roweru?
Czym różni się np scott addict 20 RC od scott addict 20 ? - oczywiście oprócz ceny.
Pozdrawiam >>>>Sergiusz
