Przerzutka przednia służy do zmiany przełożeń na zębatkach mechanizmu korbowego. W dużym uproszczeniu mówiąc obsługuje "biegi". Przednie przerzutki współpracują zazwyczaj z trzema tarczami zębatek. W rowerach szosowych oraz górskich z systemem 2x9 i 2x10 stosuje się także przerzutki obsługujące dwa przełożenia.
Przerzutka przednia składa się z wózka (zwanego czasami także wodzikiem lub prowadnicą) oraz elementu mocującego do ramy (obejmy, lub płytki). Wózek obejmuje łańcuch i popychając go do lub od ramy powoduje że łańcuch spada lub wskakuje na odpowiednie koło zębate.
Przerzutki przednie mocowane na klasyczne obejmy są oferowane w trzech rozmiarach - dostosowanych do średnicy rury podsiodłowej. Obecnie rynek jest zdominowany przez rozmiar 34,9, do którego - praktycznie w każdym przypadku możemy dokupić adaptery pozwalające montaż przerzutki na ramę o mniejszej średnicy.
Średnica w mm | Średnica w calach | Zastosowanie |
---|---|---|
28,6 | 1 1/8 | głównie na rurę stalowa (cro-mo, hi-ten) |
31,8 | 1 2/8 | na kolarska ramę z aluminium (może być także stalowa górska), |
34,9 | 1 3/8 | obecnie najpopularniejsza - stosowanie głównie w rowerach górskich |
Przerzutkę przednia możemy przymocować do ramy na trzy sposoby:
Wybór odpowiedniego mocowania zależy tylko od konstrukcji ramy. Mocowanie bezpośrednie i do osi suportu stosuje się zazwyczaj w w rowerach z pełnym (przednim i tylnym) zawieszeniem.
klasyczna obejma | bezpośrednio do ramy | do osi suportu |
---|---|---|
Współczesne rowery są mocno specjalizowane - zupełnie inaczej wygląda rower do jazdy po szosie a inaczej do ostrych zjazdów w górach. Jednym z elementów, który je różni jest kąt nachylenia rury podsiodłowej i kąt główki ramy. Ponieważ przerzutki przednie mocuje się do rury podsiodłowej w niektórych rowerach istnieje konieczność zastosowania przerzutek dostosowanych do innego kąta rury. Szczególnie jest to istotne w przypadku rowerów z tylnym zawieszeniem, gdzie ten kąt nie jest stały - zmienia się razem z pracą zawieszenia. Dlatego powstała specjalna wersja przerzutek dostosowana do szerokiego zakresu kątów - 65°-71°.
Przerzutki firmy Shimano są oferowane do następujących kątów nachylenia rury podsiodłowej:
Inaczej mówiąc: jeśli na końcu oznaczenia nie ma żadnej cyfry i nie jest to przerzutka SLX i SAINT mamy do czynienia z wersją 66°-69°. Jeżeli na końcu jest cyfra "3" będzie to 63°-66°. Jeżeli natomiast na końcu jest cyfra "6" będzie to 66°-69° i dla tej przerzutki zazwyczaj jest także wersja 63°-66° (oznaczona "3" na końcu).
Tradycyjne przerzutki mają dolny ciąg - czyli po prostu stalowa linka prowadząca od dźwigni zmiany biegów dochodzi do przerzutki od dołu. Ten system nazywa się bottom-pull.
System Top-pull z linką idącą od góry został zastosowany do rowerów w których poprowadzono linki górna rurą ramy. Ma to na celu uniknięcie ich zabrudzenia przez błoto wylatujące z przedniej opony wprost na dolną rurę ramę.
Obecnie większość przerzutek przednich ma możliwość dolnego i górnego prowadzenia linki.
Uwaga ! nie należy mylić pojęć Top Pull i Bottom Pull z Top Swing i Bottom Swing. To zupełnie różne pojęcie i nie zależą od siebie. Przerzutka Top Pull może być w wersji Top Swing i Bottom Swing. Tak samo przerzutka Bottom Pull może być w wersji Top Swing i Bottom Swing.
Przerzutki przednie możemy także konstrukcyjnie podzielić ze względu na pozycje wózka (wodzika). Jeżeli wózek znajduje się ponad obejmą - mamy do czynienia z przerzutką typu Top Swing. Jeżeli natomiast wózek jest poniżej obejmy mówimy o Down (Bottom) Swing. Historycznie pierwszy był Down Swing, wersja z górnym położeniem wózka pojawiła się dopiero niedawno. Wybór typu jest głównie determinowany rodzajem ramy. Jeśli posiadamy ramę z amortyzowanym tyłem to możemy nie mieć wyjścia - w takim wypadku najczęściej można zamontować tylko wersję Top Swing. W innego rodzaju ramach ramach zazwyczaj sami możemy zdecydować, którą wersje wybierzemy:
Typ przedniej przerzutki | Zalety | Wady |
---|---|---|
Down Swing |
|
|
Top Swing |
|
|
Przerzutka przednia Down Swing | Przerzutka przednia Top Swing |
---|---|
Kiedyś w przerzutkach firmy Shimano modele zakończone liczba "0" były wersjami Top Swing, a oznaczone liczba "1" Down Swing. Obecnie firma nie trzyma się tego oznakowania.